جت فن شیوه های تهویه مدرن تری هستن که امروزه در تهویه پارکینگ‌ها بسیار رایج گشته‌اند. در شیوه‌های سنتی تمام هوا از طریق فن‌ها و سیستم کانال کشی جابه‌جا می‌گردند. این موضوع هم برای فن هوای تازه و هم برای فن تخلیه دود برقرار است. در این سیستم‌ها به منظور کاهش افت فشار سرعت را تا آنجایی که می‌شود پایین نگه می‌دارند. این بدین معناست که عرض داکت‌ها باید نسبتا پهن باشند که این خود فضای زیادی را اشغال می‌کند.

تراست جت فن چیست؟

عملکرد جت فن‌ها بر اساس قانون تکانه یا پرتاب (impulse) است. از یک سطح کوچک (خروجی فن) هوا با سرعت نسبت زیادی خارج می‌شود. وقتی این هوا با هوای جلوی فن برخورد می‌کند، هوا را به سمت جلو پرتاب می‌کند و به‌طور همزمان هوای اطراف نیز با خود همراه می‌کند (اثر القایی یا  induction effect).

در نتیجه هوای اطراف در جهت جریان هوا حرکت خواهند کرد. در نیتجه این اثر القایی هوایی که حرکت می‌کند همیشه از ظرفیت میزان هوایی که از فن عبور میکند یا به عبارت دیگر ظرفیت فن بیشتر خواهد بود.

این نیروی رو به جلو تراست (thrust) نامیده می‌شود و بر حسب نیوتون (N) سنجیده می‌شود. نیروی تراست محصول جریان جرمی هوا و تغیرات سرعت است. برخلاف سایر فن ها که همیشه بر اساس ظرفیت هوادهی و افت فشار سنجیده می‌شوند، تراست مشخصه اصلی سنجش جت فن هاست.

به صورت تئوری اینگونه فرض می‌شود که هوای اطراف jet fan در حالت سکون و سرعت صفر می‌باشند. نیروی تراست ایجاد شده توسط آنها محصول دبی حجمی هوا، چگالی و سرعت خروجی خواهد بود. تاثیر جت فن بر محیط اطراف تنها به صورت محلی است. میزان سطح مفید کاری جت فن به نوع آن و نحوه عملکرد سیستم تهویه بستگی دارد.

جانمایی جت فن ها

جت فن‌ها را باید در محلی قرار داد که از عبور هوا در سرتاسر پارکینگ مطمن شد. با استفاده از این سیستم تهویه و ترکیب قانون تراست آن‌ها با ایجاد هوای تازه و مکش هوا می‌توان به یک سیستم بهینه برای تهویه پارکینگ دست یافت. در پارکینگ‌های بسته می‌توان این سیستم‌ها را جایگزین سیستم کانال کشی برای خارج کردن مونواکسید کربن و یا محصولات ناشی از احتراق کرد.

میزان حضور مونواکسید کربن (CO) می‌تواند نشان از وجود سایر آلاینده‌ها (مثلا بنزن) در محیط نیز باشد. در نتیجه اکثرا کشورها میزان مشخصی برای میزان مجاز مونواکسید کربن در محیط تعین کرده‌اند. مثلا بر طبق ضوابط ملاك عمل سامانه های تهویه، تخلیه و كنترل دود  سازمان آتش نشانی استان تهران، میزان میانگین غلظت گاز مونواکسید کربن در پارکینگ‌ها تحت هیچ شرایطی نباید از 50 ppm در مدت زمان 30 دقیقه، بیشتر باشد.

جهت دانلود ضابطه آتش نشانی برای طراحی پارکنیگ کلیک کنید.

شکل زیر نمایی از یک سیستم تهویه پارکینگ شامل گریل، جت فن، فن هوای تازه و فن تخلیه ( درصورت لزوم فن‌ها می توانند دارای صداگیر باشند) را نشان می‌دهد.

نحوه کار سیستم تهویه پارکینگ شامل جت فن

وقتی میزان مجاز گاز CO از میزان مجاز بالاتر رود، سیگنالی از سوی سیستم تشخیص و کنترل به سمت کنترل پنل اصلی فرستاده می‌شود. در PLC که مخصوص این کار طراحی شده است (Programmable Logic Control) سناریوی طراحی شده وارد عمل می‌شود. دمپرهای مناسب کنترل می‌گردند، فن‌های اگزاست شروع به کار کرده و بعد از آن فن هوای تازه و جت فن‌ها وارد عمل می‌شوند.

مزایای جت فن نسبت به شیوه سنتی

از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صرفه جویی در فضای اشغالی؛ با توجه به اینکه امروزه سعی می‌شود تا جایی که ممکن است فضای کمتری توسط سیستم تهویه اشغال گردد می‌توان این سیستم‌ها را جایگزین سیستم داکت یا کانال کرد.
• انعطاف پذیری نصب؛ جانمایی جت فن‌ها بسیار انعطاف پذیر است. می‌توان بر اساس محدودیت‌های موجود طرح دلخواه خود را پیاده کرد.
• تهویه بهینه؛ به علت اینکه هوای خروجی از جت فن های هوای اطراف خود را نیز با خود همراه می کنند مناطق بیشتر را پوشش خواهند داد.
• نقاط مرده کمتر؛ به علت اینکه میتوان از این سیستم ها در فضاهای محدود استفاده کرد نقاط مرده در این سیستم وجود نخواهد داشت.
• صرفه جویی در انرژی؛ مصرف انرژی در این سیستم ها نسبت به شیوه سنتی بهینه تر است
• صرفه جویی در هزینه‌ها؛ به علت هوشمندی بیشتر این سیستم در دراز مدت باعث صرفه جویی در هزینه ها می گردند.
• در این شیوه ها کنترل دود ممکن است.

جت فن ها در پارکینگ های باز

در پارکینگ‌های باز وقتی که هیچ سیستم تهویه‌ای نیاز نباشد، سیستم تهویه طبیعی می‌تواند توسط این روش تقویت یابد و مانع ایجاد نقاط مرده در پارکینگ شود. همنچین در پارکینگ‌هایی که به کمک این شیوه می‌توانند باز تلقی شوند هم بسیار کاربرد دارد و می‌توان در این موارد دیگر از فن‌های تخلیه و هوای آزاد استفاده نکرد. در این موارد می‌توان از فن‌های 100% برگشت پذیر استفاده نمود. در این جت فن‌ها جهت پرتاب باد می‌تواند با توجه به جهت باد تغییر یابد.

جهت مطالعه قسمت اول کلیک کنید.

همچنین برای مشاهده مشخصات فنی محصولات ایماک ترکیه و همچنین سنسور مونواکسید کربن برند sense به این بخش وارد.