جت فن شیوه های تهویه مدرن تری هستن که امروزه در تهویه پارکینگ ها بسیار رایج گشته اند. در شیوه های سنتی تمام هوا از طریق فن ها و سیستم کانال کشی جا به جا می گردند. این موضوع هم برای فن هوای تازه و هم برای فن تخلیه دود برقرار است. در این سیستم ها به منظور کاهش افت فشار سرعت را تا آنجایی که می شود پایین نگه میدارند. این بدین معناست که عرض داکت ها باید نسبتا پهن باشند که این خود فضای زیادی را اشغال می کند.

تراست جت فن چیست؟

عملکرد جت فن ها بر اساس قانون تکانه یا پرتاب (impulse) است. از یک سطح کوچک (خروجی فن) هوا با سرعت نسبت زیادی خارج می شود. وقتی این هوا با هوای جلوی فن برخورد می کند، هوا را به سمت جلو پرتاب میکند و به طور همزمان هوای اطراف نیز با خود همراه میکند (اثر القایی یا  induction effect).

در نتیجه هوای اطراف در جهت جریان هوا حرکت خواهند کرد. در نیتجه این اثر القایی هوایی که حرکت میکند همیشه از ظرفیت میزان هوایی که از فن عبور میکند یا به عبارت دیگر ظرفیت فن بیشتر خواهد بود.

این نیروی رو به جلو تراست (thrust) نامیده می شود و بر حسب نیوتون (N) سنجیده می شود. نیروی تراست محصول جریان جرمی هوا و تغیرات سرعت است. برخلاف سایر فن ها که همیشه بر اساس ظرفیت هوادهی و افت فشار سنجیده می شوند، تراست مشخصه اصلی سنجش جت فن هاست.

به صورت تئوری اینگونه فرض می شود که هوای اطراف jet fan در حالت سکون و سرعت صفر می باشند. نیروی تراست ایجاد شده توسط آنها محصول دبی حجمی هوا، چگالی و سرعت خروجی خواهد بود. تاثیر جت فن بر محیط اطراف تنها به صورت محلی است. میزان سطح مفید کاری جت فن به نوع آن و نحوه عملکرد سیستم تهویه  بستگی دارد.

جانمایی جت فن ها

جت فن ها را باید در محلی قرار داد که از عبور هوا در سرتاسر پارکینگ مطمن شد. با استفاده از این سیستم تهویه و ترکیب قانون تراست آن ها با ایجاد هوای تازه و مکش هوا می توان به یک سیستم بهینه برای تهویه پارکینگ دست یافت. در پارکینگ های بسته می توان این سیستم ها را جایگزین سیستم کانال کشی برای خارج کردن مونواکسید کربن و یا محصولات ناشی از احتراق کرد.

میزان حضور مونواکسید کربن (CO)  می تواند نشان از وجود سایر آلاینده ها (مثلا بنزن) در محیط نیز باشد. در نتیجه اکثرا کشور ها میزان مشخصی برای میزان مجاز مونواکسید کربن در محیط تعین کرده اند. مثلا بر طبق ضوابط ملاك عمل سامانه های تهویه، تخلیه و كنترل دود  سازمان آتش نشانی استان تهران، میزان میانگین غلظت گاز مونواکسید کربن در پارکینگها تحت هیچ شرایطی نباید از 50 ppm در مدت زمان 30 دقیقه، بیشتر باشد.

جهت دانلود ضابطه آتش نشانی برای طراحی پارکنیگ کلیک کنید.

شکل زیر نمایی از یک سیستم تهویه پارکینگ شامل گریل، جت فن، فن هوای تازه و فن تخلیه ( درصورت لزوم فن ها می توانند دارای صداگیر باشند) را نشان می دهد.

نحوه کار سیستم تهویه پارکینگ شامل جت فن

وقتی میزان مجاز گاز CO از میزان مجاز بالاتر رود، سیگنالی از سوی سیستم تشخیص و کنترل به سمت کنترل پنل اصلی فرستاده می شود. در PLC که مخصوص این کار طراحی شده است (Programmable Logic Control) سناریوی طراحی شده وارد عمل می شود. دمپر های مناسب کنترل می گردند، فن های اگزاست شروع به کار کرده و بعد از آن فن هوای تازه و جت فن ها وارد عمل می شوند.

مزایای جت فن نسبت به شیوه سنتی

از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صرفه جویی در فضای اشغالی. با توجه به اینکه امروزه سعی می شود تا جایی که ممکن است فضای کمتری توسط سیستم تهویه اشغال گردد میتوان این سیستم ها را جایگزین سیستم داکت یا کانال کرد.
• انعطاف پذیری نصب. جانمایی جت فن ها بسیار انعطاف پذیر است. میتوان بر اساس محدودیت های موجود طرح دلخواه خود را پیاده کرد.
• تهویه بهینه. به علت اینکه هوای خروجی از جت فن های هوای اطراف خود را نیز با خود همراه می کنند مناطق بیشتر را پوشش خواهند داد.
• نقاط مرده کمتر. به علت اینکه میتوان از این سیستم ها در فضاهای محدود استفاده کرد نقاط مرده در این سیستم وجود نخواهد داشت.
• صرفه جویی در انرژی. مصرف انرژی در این سیستم ها نسبت به شیوه سنتی بهینه تر است
• صرفه جویی در هزینه ها. به علت هوشمندی بیشتر این سیستم در دراز مدت باعث صرفه جویی در هزینه ها می گردند.
• در این شیوه ها کنترل دود ممکن است.

جت فن ها در پارکینگ های باز

در پارکینگ های باز وقتی که هیچ سیستم تهویه ای نیاز نباشد، سیستم تهویه طبیعی می تواند توسط این روش تقویت یابد و مانع ایجاد نقاط مرده در پارکینگ شود. همنچین در پارکینگ هایی که به کمک این شیوه می توانند باز تلقی شوند هم بسیار کاربرد دارد و می توان در این موارد دیگر از فن های تخلیه و هوای آزاد استفاده نکرد. در این موارد می توان از فن های 100% برگشت پذیر استفاده نمود. در این جت فن ها جهت پرتاب باد می تواند با توجه به جهت باد تغییر یابد.

جهت مطالعه قسمت اول کلیک کنید.

همچنین برای مشاهده مشخصات فنی محصولات ایماک ترکیه و همچنین سنسور مونواکسید کربن برند sense به این بخش وارد.